گیاه دارویی به لیمو را تقریبا همه فعالین در حوزه گیاهان دارویی می شناسند. همچنین مطمئنا در مورد این گیاه و ارزش دارویی آن اطلاعات کافی را دارند. در این مقاله میخواهم در مورد اتفاقاتی که در مرحله برداشت، فروش همچنین حمل و نقل این گیاه رخ میدهد کمی صحبت کنیم و از جزئیات آن شما را نیز مطلع کنیم.
گیاه دارویی به لیمو از جمله گیاهان وارد اتی از مناطق گرمسیری قاره امریکا می باشد. این گیاه نیازمند شرایط مناسب برای رشد و تولید اندام رویشی می باشد. از جمله این شرایط دما می باشد. بر اساس آزمایشات و تحقیقات مزرعه ای مشخص شده است که تحمل دمایی گیاه داروییبه لیمو از تیره شاهپسند حداکثر ده درجه زیر صفر می باشد و در دمای سردتر ریشه گیاه از بین رفته و خشک می شود. این خشک شدن دائمی می باشد و از آنجایی که گیاه قبل از گل دهی و رسیدن گل و بذر برداشت می شود لذا نمیتوان انتظاری از آن برای رشد از طریق بذر در سال آینده داشت. به همین علت است که قبل از کشت هر گیاه دارویی بالاخص به لیمو شرایط آب و هوایی رو به صورت دقیق و میانگینی از دمای کمینه ده ساله بررسی می کنند. در هر صورت اجرای دقیق و درست طرح کشت و کار گیاهان دارویی مستلزم دانش کافی و تجربه موفق می باشد.
موضوع بحث ما در مورد وزن برگ گیاه دارویی به لمیو می باشد. موضوعی که اخیرا ذهن مرا مشغول خود کرده بود و میتوانم به جد بگویم که نمیشود از کنار آن به راحتی و بدون توجه گذشت. برای روشن شدن آن مثالی می زنم. کشاورزی در شهر شیراز تولید کننده به لیمو می باشد و از این راه درآمد خود و خانواده را تامین می کند. در این رستا بعد از برداشت اقدام به جدا کردن رگ و ساقه و خشک کردن در شرایط استاندرد می کند و بعد از مرحله خشک کردن بسته بندی و فروش از مراحل دیگر این فعالیت تولیدی می باشد. کشاورز فردی بسیار قانونمند و متعهد به اخلاق اقتصادی و بازاری می باشد و بخاطر مثلا مقداری پول بیشتر اقدامات خلاف خلاقی مرتکب نمیشود. پس از این جهت اعتماد و اطمینان داریم. من به عنوان خریدار بار به لیمو در تماسی از ایشان سیصد کیلو برگ خالص و درجه یک به لیمو سفارش میدهم و پول آنرا از قرار فی کیلویی شصت هزار تومان می پردازم. معمولا ما ایرانیان در معاملات خود از قدیم الایام رسم جوانمردی را داشته و هنوز هم رعایت اصول آن را میکنیم. یعنی وقتی جنسی می فروشیم سعی میکنیم مقداری بیشتر داده و خریدار را از عدم کم فروشی خود راضی کنیم. اما اتفاق جالب توجهی که در این میان می افتد این است که گیاه دارویی به لیمو رفتار متفاوتی از خود نشان میدهد. بدین صورت که بار سیصد کیلویی بنده در مقصد افت وزن نشان میدهد و این افت وزن از قرار همان قیمت خرید میشود حدود چهار صد هزار تومان یعنی بیش از شش کیلو کاهش وزن نشان میدهد. این مورد ده ها بار توسط دوستان فعال در حوزه تولید و خرید و فروش گیاه دارویی به لیمو به بنده گزارش شده است و از نظر استنادی هیچ شکی در این افت وزن وجود ندارد. اما اینکه این افت وزن از چه الگویی تبعیت میکند سوالیست که ذهن ما را به خود مشغول کرده است! و در تلاشم برای این رفتار قانونی استخراج و از آن جهت رفع همه سوء تفاهمات در معاملات عمده به لیمو استفاده کنیم.
نام این قانون را اصل افت وزن حمل و نقلی در گیاهان دارویی و اختصاصا در این مقاله قانون را اصل افت وزن حمل و نقلی به لیمو می گذارم تا با تکیه بر این قانون یا فرمول بتوانیم بین خریدار و فروشنده رضایت و اعتماد ایجاد کنیم. البته این قانون نیازمند حمایت از طرف فعالین در حوزه گیاهان دارویی می باشد در غیر این صورت مطمئنیم مشکلات زیادی ایجاد خواهد شد. بر اساس بررسی های صورت گرفته از نمونه های عملی و عینی خرید و فروش به لیمو در دو سال اخیر و گذشته که بصورت خلاصه وار در زیر توضیح داده می شوند فرمولی ارائه خواهیم داد.
با توجه به این اطلاعات متوجه میشویم که مسافت طی شده در شرایط آب و هوایی خشک و معمولی باعث افت وزن بار به لیمو میشود! لذا لازم است تولید کنندگان محترم در نظر داشته باشند که قبل از خرید و فروش هر کالایی در گیاهان دارویی این گونه موضوعات را پیش پیش طی کرده و صحبت های اولیه را انجام دهند. عدم رعایت این موضوعات چند عیب دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
وقتی شما به مشتری همیشگی خود در مورد فروش به لیمو صحبت میکنید و در اندازه مورد نیاز ایشان بار می فرستید و ایشان بعد از توزین آن به شما میگوید که مثلا ده کیلو کم است! این ادعا هرچند کاملا درست است ولی باعث ایجاد بی اعتمادی و سرد شدن فضای دوستانه میشود. من دوباره تاکید میکنم نه فروشنده و نه خریدار هیچ کدام در این مورد اشتباه نکرده اند و هر دو در گفته خود حق میباشند ولی باید بدانیم که مشکل از جای دیگر است و این مشکل باید قبل از معامله حل گردد.
علت افت وزن گیاهان دارویی مربوط به گیاهانی می باشد که دارای اسانس و ترکیبات فرار می باشند و مطمئنا این افت وزن در گیاهانی با ترکیبات غیر فرار بسیار کمتر می باشد و اصلا قابل اندازه گیری نمی باشد. در مسیر ۱۵۰۰ کیلومتر مبدا تا مقصد دمای هوا، دمای داخل کانتینر، سرعت باد و سطح برخورد گیاه دارویی با هوا در افت وزن تاثیر مستقیم دارد و بایستی بدانیم این اثر غیر قابل اغماض می باشد و صد در صد با ابزار ساده ای قابل اندازه گیری و اثبات می باشد.
مهندس عادل پور از دوستان و کارشناسان خبره در زمینه گیاهان دارویی و زراعت پیشنهادی در مورد کاستن این اثرات دادند که قابل تامل و عملیاتی کردن است. ایشان فرمودند که میشود با استفاده از کیسه های عایق دما و جریان هوا از میزان این افت وزن کاست! هرچند این ایده بسیار عملیاتی و اثر گذار می باشد ولی بایستی کلیه جوانب آن را ارزیابی کرد مثلا باید بررسی کرد و دید که آیا با هزینه های اضافه در مرحله بسته بندی میتواند فروش و تولید این محصول را توجیه کرد یا نه!
لذا در بخش آخر به لیمو عرایضم از تمامی تولید کنندگان و خریداران محترم تقاضا دارم قبل از خرید هر محصولی دو نکته را مد نظر داشته باشند. یا تولید کننده قبول کند که وزن بار در محل مقصد اندازه گیری شود که بیشتر عرف همین موضوع می باشد یا اینکه خریدار خود با حضور در محل انبار مستقیما خود بار را وزن کرده و ان را خریداری کند. که در این صورت باز باید تولید کننده قبول کند که بار بعد از یک هفته الی ده روز و وزن کشی دوباره بعد از خرید منتقل گردد. درا ین صورت سوء تفاهامات رفع گشته و هر دو طرف از این معامله خشنود و راضی میشوند. صد البته خداوند متعال نیز از این موضوع راضی و خشنود میگردد.