درختچه به لیمو

نام علمی این جنس به افتخار دکتر اوگوست لیپی طبیعیدان ایتالیایی که در قرن هفدهم میلادی  به آمریکای جنوبی مسافرت نموده و این نبات را به خود به اروپا برده، گذارده شده است. این درختچه بومی آرژانتین و شیلی است ولی امروزه به علت زیبایی و عطردلپذیری که دارد در بیشتر کشورها پرورش داده می شود و از برگهای آن اسانس به لیمو می گیرند که در صنعت عطرسازی کاربرد دارد . نام آن بعلت بوی مطبوع برگ در بین باغبانان به لیمو و عربی لویسه نامیده می شود. این درختچه به سرمای چند درجه زیر صفر حساس است و در شمال کشور در هوای آزاد بخوبی رشد می کند و در نقاط سردسیر در گلخانه نگهداری می شود.

معرفی و گیاهشناسی

به لیمو درختچه ای است خزان پذیر از خانواده ی شاهپسند ( verbenaceae )که ارتفاع این گیاه به 3 تا5 مترنیز میرسد. برگ های این گیاه به صورت کشیده،ساده سرنیزه اى به طول ۱۰ - ۷ سانتى متر،  نوکدارودر قاعده گره اى ،خشن ،کامل ،فراهم ،مجتمع به تعداﺪ 3 یا4 تایی و به رنگ سبز کمرنگ دیده می شوند و بصورت دسته های سه تایی بر روی ساقه قرار می گیرند .  ساقه دراز، زاویه دار و منشعب میباشد. گل های آن کوچک و دارای جامی است که از خارج سفید و از داخل آبی مایل به بنفش است. مجموعه گلهای آن نیز ظاهر هرمی شکل در حول یک محور دراز بوجود می آورد. کاسه گل آن لوله ای شکل، منتهی به چهار دندانه باریک و جام گل آن مرکب از 4 لوب پهن است. چهار پرچم دارد که دو به دو مساوی است، میوه اش شفت مانند و محتوی دو دانه می باشد و واجد ۲۱ عدد بذر است.

پراکنش و نیازهای اکولوژیکی

به لیمو، بومى آمریکاى جنوبى بوده و به طور طبیعى رویش آن در شیلى، پرو و آرژانتین میباشد،به لیمو بطور وسیع در غالب نواحى گرم و معتدل مانند نواحى مدیترانه اى اروپا پرورش مى یابد .این گیاه امروزه در شمال کشورمان کشت و کار می گردد و گونه های بومی ای نیز از  جنس Lippia در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری کشورمان وجود دارند، ولى بومى ایران نیست و در حال حاضر در بیشتر کشورها پرورش داده می شود .

مناطق پیشنهادی جهت کاشت گیاه به لیمو در کشور : اقلیمهای CS-3و CF-2 وBS-2

به لیمو برای رشد به هوای گرم، نور فراوان و رطوبت بالا نیاز دارد و به سرما حساس می باشد. برای رشد به خاک هایی با بافت سبک و لومی نیازمند است و pH خاک مناسب برای این گیاه 5/6 ذکر گردیده است ، در واقع به آب و هوای آفتابی ، ملایم و مصون از بادهای شدید نیاز دارد.

کاشت، داشت و برداشت

در زمینه ی کشت و کار این گیاه اطلاعات بسیار محدودی موجود است. تکثیربه لیمو به آسانی در تابستان بوسیله ی قلمه زدن شاخه ها و یا خوابانیدن آنها در زمینهای قابل نفوذ و مرطوب صورت می گیرد و بهتر است جهت ریشه دار شدن قلمه ها، آنها را مدتی در زیر سایبان قرار دهیم. . ضمناً چون این گیاه در مقابل حرارت حساسیت دارد آبیاری زمین زراعتی مخصوصاً در فصول گرم امری الزامی است. به لیمو

تکثیر به وسیله قلمه زدن بدین صورت است که شاخه های جوان گیاه را که در آغاز رویش طولی دارند از ساقه قطع می کند و پس از جدا نمودن برگها آنها را به صورت قلمه در آورده و در نهالستان که زمین آن قبلاً آماده گردیده، می کارند توسط آبیاری که بطور مرتب از قطعه زمین نهالستان بعمل می آید، قلمه ها تدریجاً در پائیز ریشه دار می شوند و بر اثر رشد و نمو آمادگی انتقال به زمین زراعتی را پیدا می کنند.زمین زراعتی باید کم و بیش آفتابگیر و قابل نفوذ و دارای رطوبت کافی باشد و قبلاً آنرا به عمق 50 - 40 سانتی متر بخوبی شخم زده باشند. در غیراینصورت ریشه های گیاه نمی توانند به سهولت در داخل خاک نفوذ کرده و رطوبت لازم را بدست آورند. برخی نیز معتقدند که دو مرتبه دیگر باید زمین شخم زده شود که آخرین دفعه آن به منظور وارد کردن انواع کودها به درون خاک است. پس از انجام این کارها در سطح زمین زراعتی خطوطی به فواصل یک متر ایجاد کرد و سپس فواصلی به طول 60 سانتی متر در روی خطوط تعیین می نمایند که هر یک محل انتقال یکی از قلمه های ریشه دار گیاه است قبل از انتقال قلمه های ریشه دار به زمین زراعتی آنها را از ناحیه یک سانتی متری یقه قطع می کنند و ریشه های طویل گیاه را نیز کوتاه می نمایند تا با این عمل ریشه های جانبی سریعتر آمادگی رویش پیدا کنند.  در بعضی منابع فواصل کاشت بر حسب سانتی متر 120-80×50-40 گزارش شده است. عمل انتقال آنها در این هنگام باید با دست به خوبی صورت گیرد که پس از وارد کردن به داخل خاک قسمتی از خاک بر اثر فشار انگشتان بر روی گیاه ریشه دار و عاری از ساقه به حالت فشرده در آید. در پائیز پس از انجام اعمال ضروری و برای نگهداری گیاه از عوامل نامساعد محیط خارج سطح زمین کشت را با قشری از برگهای خشک می پوشانند و سپس در بهار آنها را از روی قلمه ها خارج می سازند.

کلیه عملیات اصلاحی مثل افزودن به موقع کود به زمین زراعتی شامل 200 کیلوگرم کود ازته نیترات سدیم هر هکتار زمین باید انجام شود میزان مصرف کودهای شیمیایی دیگر مانند سوپر فسفات به مقدار 300 کیلوگرم و سولفات پتاسیم به مقدار 100 کیلوگرم می باشد.  نیاز این گیاه به عناصری چون نیتروژن و پتاسیم بیشتر از سایر عناصر می باشد. به لیمو در آزمایشی تحقیقاتی ، تاثیر 4 تیمار آبیاری (0، 5، 10 و 15 روز یکبار ) بر روی عملکرد گیاه به لیمو در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی در 4 تکرار مورد مقایسه قرار گرفت .اندازه کرتهای آزمایشی4×3 متر که شامل 3 ردیف و در هر ردیف 4 بوته به فاصله یک متر از هم بوده است . پس از تهیه قلمه ها ، آنها را در محلی مناسب ریشه دار کرده و در اواخر بهمن ماه به زمین اصلی انتقال داده شدند . در طول آزمایش یادداشت برداری های لازم از قبیل مراحل مختلف رشد ، ارتفاع ، تاج پوشش و ... انجام و به هنگام ظهور گل محصول کلیه کرتها توسط کارگر برداشت و به تفکیک وزن تر و خشک آنها تعیین گردید.

نتایج در جدول شماره 1 نشان می دهد که اختلاف معنی داری بین تیمارها وجود دارد بطوریکه تیمار هر 10 روز آبیاری بالاترین عملکرد را داشته است .همبستگی بین ارتفاع و نسبت برگ به ساقه و دور آبیاری ضعیف و منفی است .-همبستگی بین تاج پوشش و ارتفاع ضعیف و مثبت است .-همبستگی بین ارتفاع و دور آبیاری بسیار ضعیف و مثبت است .

روش کاشت گیاه به لیمو (Lippia citriodora) و عملکرد آن در استان همدان:

 این تحقیق با هدف جمع‌آوری اطلاعات مربوط به روشهای کشت و تکثیر و بهره برداری از این گیاه در استان همدان به اجرا در آمده است. با عنایت به اینکه استان همدان از لحاظ طبقه‌بندی اقلیمی جزء مناطق سرد و خشک محسوب می‌گردد کشت این گیاه (به لیمو) با تعدادی عوامل محدود کننده طبیعی مواجه می‌گردد که سعی شده با بکار بردن تکنیک محافظت قسمتهای طوقه و ریشه از سرما و تعیین بهترین زمان برداشت و فاصله ردیف و بوته جهت ایجاد حداکثر بازده اقدام گردد.

مواد و روشها

در سال 1376 یک گلدان گیاه به لیمو از موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع به باغ گیاهان دارویی همدان منتقل و نسبت به کشت آن اقدام گردید و در پاییز با تکثیر آن از طریق قلمه خشبی و ریشه‌دار کردن قلمه‌ها در گلخانه تعداد پایه‌ها افزایش داده شد و در سال 1378 با ایجاد مزرعه پایلوت به مساحــت 500 مترمربـع نسبت به کاشت گیاه با فواصل 1- متر و 1-8/0 متر و 1-7/0 متر اقدام و سر چین به لیمو برداشت گردید که شامل چین بهاره (اواخر خرداد ماه) چین تابستانه (‌نیمه مرداد ماه) و چین پائیزه (اواخر مهر ماه) بود. همچنین در ابتدای آبانماه پس از سر برداری و هرس قوی گیاهان نسبت به پوشش بوته‌ها (طوقه پس از سر برداری و قسمت ریشه) با چهار روش 1- پوشش اطراف بوته با پلاستیک 2- پوشش اطراف بوته با خاکبرگ مخلوط با کود دامی 3- پوشش با مخلوط خاکبرگ و کود دامی و پلاستیک 4- بدون پوشش با شرایط طبیعی منطقه در 3 تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت عملکرد هر دوره به‌صورت وزن تر و خشک ثبت گردید.

زمان و روش برداشت

زمان جمع‌آوری گیاه 2 تا 3 بار در سال و معمولاً در ماههای خرداد و مرداد و مهر صورت می گیرد. پس از جمع آوری محصول شاخه های برگدار گیاه را قطع می نمایند و سپس آنها را به طور طبیعی به صورت دسته و به وضع آویخته در انبارهای مخصوص قرار می دهند به نحوی که جریان هوا در آن محل برقرار باشد لذا باید پس از برداشت بلافاصله در خشک کنهای مصنوعی با دمای حداکثر 35 درجه سانتیگراد خشک شوند. پس از خشک شدن برگها را از شاخه ها جدا می نمایند. جهت بدست آوردن اسانس معمولاً از برگهای تازه و سرشاخه های جوان استفاده به عمل می آید.

با توجه به اهمیت این گونه ، آزمایشی به منظور بررسی تاثیر چین های مختلف بر روی عملکرد ماده خشک این گونه در ایستگاه چالکی گرگان انجام شد . بدین منظور ابتدا قلمه هایی از گیاه مورد نظر تهیه و پس از ریشه دار شدن به زمین اصلی انتقال یافت . این آزمایش در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با پنج تکرار ، انجام شد . در طول آزمایش مراقبت و یادداشت برداریهای لازم انجام و در هنگام ظهور گل ، برداشت بوسیله کارگر انجام شد و پس از خشک نمودن نمونه ها وزن آنها تعیین گردید . نتایج حاصل از تجزیه واریانس تولید ماده خشک نشان داد که اختلاف معنی داری در سطح 5 % بین تیمارها ( چین های مختلف برداشت ) وجود داشته به طوریکه چین اول و دوم بالاترین عملکرد ماده خشک را داشتند .

فرآوری

برگ ها و پیکر رویشی تازه ی به لیمو حاوی اسانسی به میزان ۵/۰  درصد می باشند که بوی لیمو می دهد ،این اسانس سبک تر از آب بوده، رنگ آن زرد مایل به سبز روشن و با بویى مشابه لیمو است و آنچنان عطر دلنشینی دارد که همیشه به عنوان یک گیاه معطر در باغ های سلطنتی اسپانیا کشت می شده است. ترکیب اصلی اسانس به لیمو سیترال می باشد و سایر اجزای اسانس آن عبارتند از: لیمونن، کارون، لینالول، ژرانیول و ...

خواص درمانی و کاربرد

به لیمو در نواحی مختلف کشور پرورش می یابد و برگ و سرشاخه گلدار آن اثرات دارویی دارد.

برگ ها و پیکر رویشی این گیاه دارای خاصیت تب بر، مسکن ، ضد نفخ ، کمک کننده به هضم غذا ، آرامش بخش ، رفع درد شکم ، دل پیچه ، رفع تپش قلب و اثر مقوی بر معده دارد و برای رفع دردهای عصبی و پایین آوردن درجه حرارت بدن در بیماریها بسیار مفید است. از به‌لیمو در درمان سوء‌هاضمه ، نفخ ، سردردهای یک‌طرفه ، دردهای عصبی ، سرگیجه و رفع صداهای گوش ، رفع خستگی بدن وعلایم سرماخوردگی استفاده می‌گردد. همچنین به عنوان ادویه در مصارف خانگی مصرف دارد. اسانس به لیمو دارای خواص باکتری ‌کش و حشره‌کش بوده ، همچنین در عطرسازی از آن استفاده می‌شود.

 چای به لیمو فوق العاده آرام بخش و تسکین دهنده اعصاب است. اسانس این گیاه در صنایع غذایی و در تهیه ی انواع عطر و ادکلن بسیار کاربرد دارد. به لیمو یکی از گیاهانی است که امروزه در باغ های آروماتیک کشورهای اروپایی بوفور کشت می گردد.

به لیمو برای تقویت معده در ردیف بهترین داروها قرار می گیرد که برای این منظور بهتر است همیشه به صورت دم کرده مانند چای مصرف شود.

 برگ این گیاه در رفع تپش قلب، سردردهای یک طرفه، سرگیجه، حالات عصبی و خستگی های روحی بسیار مفید است.

موارد استعمال در طب سنتی : از برگها و سرشاخه های گلدار و ساقه های جوان و گلهای گیاه در طب سنتی استفاده می کنند .

عوارض جانبی : از آنجا که اسانسهای فرار غنی از ترکیبات ترپنوئیدی ، محرک اند ، ممکن است در حین دفع باعث تحریک کلیوی شوند.

موارد احتیاط : در بیماران دچار نارسایی کلیوی و همچنین طی دوران آبستنی و شیردهی می بایست از مصرف مقادیر زیاد به لیمو اجتناب نمود. استفاده موضعی اسانس به لیمو ممکن است سبب حساسیت پوستی گردد.

برای تقویت حافظه می توان از عرق به لیمو استفاده کرد، برگ و اسانس به لیمو را باید دور از نور، در جاى خنک و در ظروف در بسته نگهدارى کرد. از فرآورده هاى موجود در بازار آن مى توان به چاى ورون اشاره کرد.

خواص استویا

استویا  جایگزین شکر در مواد غذایی است که در  در برخی مواد غذایی خاص  بعنوان شیرین کننده استفاده میشود . هنگام اضافه کردن استویا به غذاها، باید از قند و شکر استفاده نکنید، به این معنی که   کالری کمتری مصرف میکنید. این محصول از ساقه و برگ های  این گیاه طعم بسیار شیرین دارد که از زمین  استخراج و  به عنوان  ماده افزودنی و یا مورد استفاده در غذاها و نوشیدنی های خاصی  برای اضافه کردن طعم شیرین فروخته میشود. اعتقاد بر این است که عصاره گیاه استویا  حدود 300 بار شیرین تر از شکر است بنابراین  می توانید فقط به مقدار کمی استفاده کنید چون  طعم بسیار شیرین دارد!

استویا محصولی است کاملاً طبیعی که به طور مستقیم از طبیعت و گیاهان گرفته شده و امروزه به طور وسیعی، در صنایعی که سال ها از محصولات قندی شیرینی و شکلات، نوشابه های گازدار وسایر صنایعی که در پروسه خود به مقادیر زیاد از این مواد استفاده می کرده اند، کاربرد وسیعی داشته و جایگزین شکر و قند به عنوان عوامل کالری زا شده است.

این گیاه ده ها سال است که در آسیا و جنوب آمریکا  و آمریکای جنوبی مورد استفاده قرار گرفته و می گیرد، ضمن اینکه مصنوعی نیست، سمی نیست و هیچ گونه عوارض جانبی نگران کننده نیز ندارد. استویا مورد تایید “سازمان جهانی سلامت” است و اخیراً به عنوان یک محصول رژیمی مورد تایید “سازمان غذا و داروی آمریکا” قرار گرفته است.

استویا یک پیشنهاد و یک راهکار بزرگ و باور نکردنی در جایگزین کردن شیرینی ها برای کسانی که روزانه به مقدار کالری مصرفی خود توجه دارند این محصول به هیچ میزان کالری ندارد و جای هیچ نگرانی برای استفاده از آن وجود ندارد.

این محصول عبارتست از: “استویول گلیکوزید” که عصاره گیاه “استویا ریبادیانا برتونی” است. این گیاه، بوته کوچکی متعلق به خانواده “ایتراسی” است، گیاهی بومی که در مرزهای برزیل و پاراگوئه می روید.

 شامل هیچ مقدار کالری نمی باشد و برای صدها سال برای شیرین نمودن غذا و نوشیدنی ها در آمریکای جنوبی استفاده می شده است و در دهه های متمادی هم در آسیا مورد استفاده قرار گرفته است.

PH آن تغییر نمی کند استویا  مقاوم در برابر حرارت بالا می باشد،  به طوریکه در پخت و پزماهیت آن تحت هیچ شرایطی تغییر نمی کند رنگ استویا بر اثر پخت و پز تیره نمی شود.

استویا در حال حاضر به عنوان قند (شیرین کننده) شناخته شده است. آن را در نوشابه ها ونوشیدنی ها، شیرینی جات و شکلات ها، مربا، آدامس، سس ها، کچاپ و ماست می توان استفاده کرد.

استویا برخلاف شکرهای شیمیایی تولید شده که اکثراً اثرات کوتاه مدت و بلندمدت سوء ای برای سلامت انسان دارند، نه تنها یک ماده کاملا طبیعی و مفید به لحاظ عاری بودن از انرژی، کالری می باشد بلکه به جهت تاثیر مثبتش بر افزایش طعم و بهتر کردن مزه غذا شناخته شده است. با استویا غذاها همچنان طعم و رنگ و بوی عالی خود را حفظ خواهند کرد.تحقیقات و مطالعات گسترده ای درباره استویا و اثرات مفید و فواید آن بر بیماران دیابتی از نوع دوم و بیمارانی که دارای فشارخون بالا هستند انجام شده است و این گیاه طبیعی بهترین جایگزین شیرین کننده هایی چون قند یا شکر بر این گونه بیماران است.

خواص به لیمو

مشکلات خواب: دمکرده به لیمو یک دمنوش مطبوع و لذت بخش است که اثر ملایمی داشته و می توان از آن برای بعد از شام یا آخر شب استفاده کرد تا یک خواب آرام و راحت داشت. این گیاه دارای اثر تقویت اعصاب است که با افسردگی نیز مقابله می کند.

کمک به دستگاه گوارش: دم کرده ی به لیمو که عطری شبیه لیمو دارد، هضم غذا را بهبود می بخشد و ناراحتی های معده مثل نفخ و گاز معده را از بین می برد.

خواص دارویی

تقویت حافظه و ایجاد آرامش و درمان بی خوابی، خاصیت ضد میکروبی قوی، مسکن، مقوی معده، رفع کننده دردهای عصبی، تب بر، آرام بخش، ضد تشنج، رفع دردهای عصبی، پایین آورنده تب و درمان سرماخوردگی و آسم.

خواص دارویی برگ به لیمو

تب بر، ضد نفخ، مسکن، کمک کننده به هضم غذا، ضد اسپاسم، ضد خستگی بدن، آرام بخش و آرام کننده ی اعصاب، برای تقویت معدهف رفع درد شکم، دل پیچه و کاهش نفخ موثر ، برای درمان سوء هاضمه

مقدار و نحوه مصرف:

برای تهیه جوشانده به لیمو ، ۳ تا ۱۰ گرم برگ این گیاه را در نیم لیتر آب جوش دم کرده و روزانه چند استکان آن را مصرف کنید. همچنین می توان یک قاشق چایخوری از برگ خشک آن را در نیم لیتر آب جوش دم کرده و مانند چای بنوشید.

در دوران آبستنی، شیردهی و بیماران دارای نارسایی کلیوی باید از مصرف زیاد به لیمو اجتناب کرد.

با به لیمو به اعصابتان مسلط باشید و راحت بخوابید

به لیمو حاوی مواداسیدسیتریک، کلسیم، منیزیم، ویتامین C، بیوفلاونوئید، پکتین، و لیمونن است که با عفونت مبارزه میکند.اگر شما از مشکلات سوزش سر دل، کلیه و یا صفرا رنج می برید باید قبل از استفادهبادکتر خود مشورت کنید. برای محافظت از مینای دندان های خود ، حداقل نیم ساعت صبر کنید بعد مسواکبزنید. برگ ها و پیکر رویشی این گیاه دارای خاصیت تب بر، مسکن ، ضد نفخ ، کمک کننده به هضم غذا ، آرامش بخش ، رفع درد شکم ، دل پیچه ، رفع تپش قلب و اثر مقوی بر معده دارد و برای رفع دردهای عصبی و پایین آوردن درجه حرارت بدن در بیماریها بسیار مفید است.

از به‌لیمو در درمان سوء‌هاضمه ، نفخ ، سردردهای یک‌طرفه ، دردهای عصبی ، سرگیجه و رفع صداهای گوش ، رفع خستگی بدن و علایم سرماخوردگی استفاده می‌گردد.

همچنین به عنوان ادویه در مصارف خانگی مصرف دارد.

اسانس به لیمو دارای خواص باکتری ‌کش و حشره‌کش بوده ، همچنین در عطرسازی از آن استفاده می‌شود.

چای به لیمو فوق العاده آرام بخش و تسکین دهنده اعصاب است. اسانس این گیاه در صنایع غذایی و در تهیه ی انواع عطر و ادکلن بسیار کاربرد دارد. به لیمو یکی از گیاهانی است که امروزه در باغ های آروماتیک کشورهای اروپایی بوفور کشت می گردد.

برای تقویت حافظه می توان از عرق به لیمو استفاده کرد.

به لیمو برای تقویت معده در ردیف بهترین داروها قرار می گیرد که برای این منظور بهتر است همیشه به صورت دم کرده مانند چای مصرف شود.

برگ این گیاه در رفع حالات عصبی و خستگی های روحی بسیار مفید است.

اخطارها

در بیماران دچار نارسایی کلیوی و همچنین طی دوران بارداری و شیردهی می بایست از مصرف مقادیر زیاد به لیمو اجتناب نمود. استفاده موضعی اسانس به لیمو ممکن است سبب حساسیت پوستی گردد.

برگ و اسانس به لیمو را باید دور از نور، در جاى خنک و در ظروف در بسته نگهدارى کرد.

ابهام‌زدایی

نوشیدنی که به نام “شربت به‌لیمو” معروف است ربطی با گیاه به‌لیمو ندارد و ترکیبی است از آب لیمو، آب میوه به، شکر و موادی دیگر. شربتی با محتوی عصاره یا دم کرده برگ گیاه به‌لیمو به همراه افزودنی های مختلف نیز ساخته میشود، ولی آن نیست که در زبان عام “شربت به‌لیمو” نامیده میشود.

خواص درمانی دم نوش به لیمو

امروزه به علت زیبایى و عطر دلپذیرى که دارد در غالب نواحى گرم و معتدل مانند نواحى مدیترانه اى اروپا پرورش مى یابد. در ایران هم نمونه هایى از آن را آورده و در استان هاى شمالى و باغ ها کشت داده اند. ماده متشکله اصلى برگ گیاه به لیمو را اسانس به میزان ۵/۰ درصد تشکیل مى دهد. این اسانس سبک تر از آب بوده، رنگ آن زرد مایل به سبز روشن و با بویى مشابه لیمو است. از به لیمو در درمان سوءهاضمه، نفخ، سردردهاى یک طرفه، دردهاى عصبى، سرگیجه و علائم سرماخوردگى استفاده مى شود. همچنین به عنوان ادویه در مصارف خانگى مصرف دارد.

اسانس به لیمو داراى خواص باکترى کش و میکروب کش بوده و همچنین در عطرسازى از آن استفاده مى شود.

برگ و اسانس به لیمو را باید دور از نور، در جاى خنک و در ظروف در بسته نگهدارى کرد. از فرآورده هاى موجود در بازار آن مى توان به چاى ورون اشاره کرد.

چای به لیمو ( که به آن چای جادویی و چای آرامش می گویند ) از بهترین نوشیدنی های روی زمین است.

طرز تهیه چای به لیمو:

یک قاشق غذاخوری برگ به لیمو را در قوری ریخته و آب با دمای ۸۰ درجه را به آن اضافه کرده و اجازه می دهیم که به مدت ۲۰ دقیقه دم بکشد. در صورت تمایل به شیرین کردن دمنوش، می توانید از نبات یا عسل استفاده کنید.

خواص چای به لیمو : طبیعت گرم . خواب آور شب . ارامبخش . ضد میگرن . ضد سردرد . ضد تپش قلب . تقویت حافظه . ضد نفخ . تقویت معده . ضد اسم

 این دمنوش به رفع تپش قلب کمک می کند.

این دمنوش آرام بخش است، استرس و خستگی های روحی را کاهش داده و برای درمان بی خوابی مناسب است.

مناسب برای درمان سرماخوردگی و سرفه است.

به لیمو یکی از بهترین داروها جهت تقویت معده می باشد و همچنین خاصیت ضد نفخ دارد.

این دمنوش جهت التیام سر درد و میگرن مناسب می باشد.

استویا

استویا (stevia) یک گیاه بومی آمریکای جنوبی است که امروزه در کشورهای مختلف اروپایی کشت و مصرف می‌شود. خوشبختانه کشت این گیاه چند سالی است که در زمین‌های شهرهای شمالی ایران نیز شروع شده است. استویا یک گیاه با قدرت شیرین کنندگی بسیار قوی می‌باشد که می‌تواند یک جایگزین مناسب برای قندهای تصفیه شده باشد. این گیاه همیار لاغری است، فشار خون را کاهش می‌دهد، با دیابت و قند خون بالا مقابله می‌کند. برای آشنایی با این شیرین کننده صد در صد طبیعی با ما همراه باشید.

 استویا و لاغری

برگ‌های استویا حاوی موادی به نام استویوزید و ربودیوزید A می‌باشد. این ترکیبات شیرین کننده‌های طبیعی هستند. برای همین هم برای لاغری بسیار مفیدند. به خاطر اینکه ترکیبات موجود در این گیاه کالری نداشته و حدود 300 برابر شیرین‌تر از قند ساکاروز هستند. البته توجه داشته باشید که صرف مصرف این گیاه و یک شبه لاغری ممکن نخواهد بود. برای خوش اندامی باید یک رژیم غذایی مناسب داشته باشید و ورزش کنید.

 استویا برای مقابله با دیابت

شیره‌ی برگ‌های استویا شیرین کننده‌ی صد در صد طبیعی است. ترکیبات موجود در این گیاه میزان گلوکز را پایین نمی‌آورند اما شاخص گلیسمی بسیار پایینی در حد هیچ دارند. در واقع گیاه استویا باعث بالا رفتن انسولین نمی‌شود. بهتر است عصاره‌ی استویا جایگزین قند شود. البته قبل از هر کاری اول با پزشک خود مشورت کنید.

 استویا فشارخون را کاهش می‌دهد

برگ‌های استویا حاوی موادی به نام استویوزید هستند. نتایج پژوهش‌های متعددی که روی حیوانات آزمایشگاهی انجام شده نشان می‌دهد که این ترکیب می‌تواند باعث افزایش قطر رگ‌ها شود. برای همین هم خون به راحتی در رگ‌ها جریان می‌یابد. در سال 2003 در چین، پژوهشی روی 168 بیماری فشار خونی انجام شد. نیمی از شرکت کننده ها روزانه 3 عدد کپسول 500 میلی گرمی استویوزید مصرف کردند (به مدت 3 سال) و گروه دیگر پلاسبو یا همان دارونما دریافت کردند. بررسی‌ها نشان داد که فشار خون سیستولیک (عدد بزرگ‌تر) گروه اول از 150 به 140 mmHg رسیده است و فشار خون دیاستولیک شان (عدد کوچک‌تر) از 95  به 89 mmHg کاهش یافته است. اما تغییر قابل مشاهده ای در وضعیت گروه دوم که دارونما مصرف کرده بودند دیده نشد. البته توجه داشته باشید که استویوزید هنوز به عنوان دارو برای کاهش فشار خون بالا تجویز نمی‌شود. اما افرادی که فشار خون نرمالی دارند می‌توانند از آن استفاده کنند.

 استویا و خداحافظی با پوسیدگی دندان‌ها

عصاره‌ی گیاه استویا حاوی ترکیبات بسیار شیرینی است که در عین حال باعث پوسیدگی دندان نمی‌شود. علاوه بر این استویوزید موجود در این گیاه عملکردی مشابه با فلور دارد و به طور چشمگیری از پیشرفت جرم‌های دندان پیشگیری می‌کند. برای همین این گیاه بهترین جایگزین برای قند به شمار می‌آید.

 استویا برای مقابله با فشار خون بالا

این گیاه برای افرادی که از فشار خون بالا رنج می‌برند بسیار مفید است. استویوزید میزان قند خون را کاهش می‌دهد و حساسیت به انسولین را بالا می‌برد. انسولین هورمونی است که برای کنترل میزان قند خون ترشح می‌شود.

توصیه می‌شود افرادی که فشار خون بالا دارند به جای قند و غذاهایی که با شکر سفید تهیه می‌شود عصاره‌ی استویا مصرف کنند. البته توصیه می‌کنیم اول با پزشکتان مشورت کنید.

 استویا در محصولات آرایشی بهداشتی

در بعضی از کشورها از عصاره‌ی استویا در ترکیبات محصولات آرایشی بهداشتی نیز استفاده می‌کنند. این گیاه به خمیر دندان طعم شیرینی می‌دهد و جلوی پوسیدگی دندان‌ها را نیز می‌گیرد.

 چگونه این گیاه را تهیه کنیم؟

این گیاه چند سالی است که در شهرهای شمالی کشورمان کشت می‌شود. این محصول به صورت برگ‌های خشک بسته‌بندی شده و همچنین عصاره به فروش می‌رسد. از عصاره‌ی این گیاه برای تهیه انواع کیک‌ها، مربا، گز و غیره استفاده می‌شود. به خاطر اینکه این گیاه چندین برابر شیرین‌تر از ساکاروز می‌باشد. برگ‌های خشک شده‌ی آن به صورت دم کرده مصرف می‌شود. توجه داشته باشید که عصاره‌ی این گیاه تا یک یا دو ماه بعد از تولید قابل مصرف است؛ و دیابتی‌ها می‌توانند آن را جایگزین قند کنند. برگ‌های خشک استویا در انجمن‌های دیابتی‌ها وجود دارد. این گیاه به صورت برگ خشک بسته بندی شده و عصاره در شهرهایی مانند رشت، اصفهان، مازندران و احتمالاً تهران نیز به فروش می‌رسد. امیدواریم روزی برسد که این گیاه بین مردم جایگاه خود را پیدا کند و در تهیه‌ی نوشابه ها، شیرینی‌جات و کلاً محصولات غذایی شیرین استفاده شود. می‌توانید سری به عطاری‌های شهرتان بزنید و سراغ این گیاه را بگیرید. اگر اطلاعات بیشتری در مورد نحوه‌ی کشت یا تهیه‌ی این محصول نیاز دارید به وبلاگ زیر مراجعه کنید.

به لیمو چیست

به لیمو نام یک گیاه دارویی معطر است که بوی خوشایند لیمو را دارد. درختچۀ این گیاه ۱٬۵ تا ۲ متر است که گاهی بیشتر هم می‌شود. و دارای برگ‌های ساده سرنیزه‌ای به طول ۷ تا ۱۰ سانتی‌متر با قاعده گره‌ای و عموماً به‌صورت دسته‌های سه تایی در هر گره است. گل آذین انتهایی و بصورت خوشه‌های باریک، جام گل کوچک و به‌طور مشخص واجد دو لب، ارغوانی رنگ پریده، میوه هستکی و دارای ۲۱ عدد بذر است. این گیاه بومی آمریکای جنوبی بوده و به طور طبیعی رویش آن در آرژانتین، شیلی و پرو گزارش شده است و از آن جا به سایر نقاط جهان از جمله ایران رفته‌است و کشت می‌شود. در ایران این گیاه در استان‌های شمالی و باغ‌ها کشت می‌شود.

خواص و کاربردها

برگ‌ها بخش دارویی این گیاه هستند و بویی شبیه لیمو دارند. برگ‌ها را در اواخر تابستان جمع‌آوری می‌کنند. پودر برگ گیاه به لیمو به رنگ سبز مات و دارای بوی معطر، طعم آن تند و کمی تلخ است. از به‌لیمو در درمان سوء هاضمه، نفخ، سردردهای یک طرفه، دردهای عصبی، سرگیجه و علائم سرماخوردگی استفاده می‌شود بعلاوه در تقویت حافظه و ایجاد آرامش و درمان بی خوابی نیز مفید است. همچنین به عنوان ادویه در مصارف خانگی نیز کاربرد دارد. اسانس به‌لیمو دارای خواص باکتری کش و حشره کش بوده و همچنین در صنعت عطرسازی نیز از آن استفاده می‌شود.

در بیماران دچار نارسایی کلیوی و همچنین در دوران آبستنی و شیردهی باید از مصرف زیاد به‌لیمو اجتناب کرد. استفاده موضعی به‌لیمو ممکن است باعث حساسیت پوستی شود. برگ و اسانس به‌لیمو را باید دور از نور، در جای خنک و سربسته نگهداری کرد. از فراورده‌های موجود در بازار آن می‌توان به چای ورون اشاره کرد.

نوشیدن دم کردهٔ گیاه به لیمو به صورت چای طرفداران زیادی دارد.

خواص درمانی دم نوش به‌لیمو

دم‌نوش به‌لیمو فوق‌العاده آرام بخش و تسکین دهنده اعصاب است. اسانس این گیاه در صنایع غذایی و در تهیهٔ انواع عطر و ادکلن بسیار کاربرد دارد. برای تقویت حافظه می‌توان از عرق به‌لیمو استفاده کرد. به‌لیمو برای تقویت معده در ردیف بهترین داروها قرار می‌گیرد که برای این منظور بهتر است همیشه به صورت دم کرده مانند چای مصرف شود. این دمنوش به رفع تپش قلب کمک می‌کند. این دمنوش آرام بخش است، استرس و خستگی‌های روحی را کاهش داده و برای درمان بی خوابی مناسب است. مناسب برای درمان سرماخوردگی و سرفه است. به‌لیمو یکی از بهترین داروها جهت تقویت معده می‌باشد و همچنین خاصیت ضد نفخ دارد. این دمنوش جهت التیام سر درد و میگرن مناسب می‌باشد.

طرز تهیه چای به‌لیمو

یک قاشق غذاخوری برگ به‌لیمو را در قوری ریخته و آب با دمای ۸۰ درجه را به آن اضافه کرده و اجازه می‌دهیم که به مدت ۲۰ دقیقه دم بکشد. در صورت تمایل به شیرین کردن دم‌نوش، می‌توانید از نبات یا عسل استفاده کنید.

نوشیدنی که به نام «شربت به‌لیمو» معروف است ربطی با گیاه به لیمو ندارد و ترکیبی است از آب لیمو، آب میوۀ به، شکر و موادی دیگر. شربتی با محتوی عصاره یا دم‌کردۀ برگ گیاه به‌لیمو به همراه افزودنی‌های مختلف نیز ساخته می‌شود، ولی آن نیست که در زبان عام «شربت به‌لیمو» نامیده می‌شود.